Juiste diagnose vinden bij zieke vleesvarkens

Erg zieke varkens met ontstekingen door heel andere bacteriën dan verwacht: dat dwingt tot kritische analyse van alle handelingen. Ontstonden de problemen misschien al bij de fokker?

Een juiste diagnose stellen is bij uitstek de taak van de dierenarts. Zeker, varkenshouders herkennen de veel voorkomende infecties zoals acute PIA of hersenvliesontsteking door streptokokken meestal al zelf voordat ik de varkens heb gezien. Indien nodig doen we dan verder onderzoek. Bloedonderzoek, longspoelingen, een sectie op het bedrijf of we offeren enkele zieke dieren op voor aanvullend onderzoek door de Gezondheidsdienst. Sectie kan onderliggende gezondheidsproblemen tonen die ook aangepakt kunnen worden.

De gevoeligheidsbepaling helpt ons bij het kiezen van de juiste medicatie. We zijn als dierenarts verplicht om bij het voorschrijven van een koppelbehandeling een goede onderbouwing van onze diagnose te kunnen tonen.

Soms staan we voor een raadsel.
Wat zouden de varkens precies mankeren?

Maar soms staan we voor een raadsel. Wat zouden de varkens precies mankeren? De pathologie-uitslag is dan een belangrijk puzzelstuk dat nodig is om het probleem goed in beeld te krijgen.

Afgelopen weken heb ik twee jonge vleesvarkens laten onderzoeken. Op het vleesvarkensbedrijf vertoonde een deel van de biggen kort na opleg problemen. Enkele varkens werden erg ziek, konden niet meer op en hadden veel pijn. Ik heb ze uit hun lijden verlost.

Biggen met gewrichtsontsteking en longontsteking
Maar daarnaast kregen ook te veel varkens last van gewrichtsontsteking. Toen we de dieren eens goed bekeken, viel ook op dat te veel biggen zwellingen hadden onder aan de kaak, aan de oren en op de plek in de hals waar injecties gegeven worden.

Bij pathologie bleek dat beide varkens longontsteking hadden. Maar niet door bacteriën die de long als hoofddoel hebben, zoals mycoplasma of APP. Dit keer door kiemen die via de bloedcirculatie in de longen zijn vastgelopen en daar ontstekingen veroorzaakten.

Eén varken had een ontsteking in zijn hersenen. Ook hier weer niet de gebruikelijke veroorzaker, streptokokken, maar een stafylokok die we ook wel zien als veroorzaker van huidinfecties.

De biggen maken heel wat mee vanaf het moment dat ze het fokbedrijf verlaten. Vervoer, nieuwe hokgenoten, flink wat meer ruimte dan in de biggenhokken. Dit kan voor stress en vermoeidheid zorgen waardoor de dieren kwetsbaar worden.

In zo’n geval is terugkoppeling naar de fokker belangrijk. Zou daar een besmetting plaatsvinden die zich later pas openbaart?

Bedrijfsblindheid ontstaat op elk varkensbedrijf
Op elk bedrijf treedt op een gegeven moment bedrijfsblindheid op en daarom is zo nu en dan kritisch kijken naar alle handelingen die verricht worden erg belangrijk. Worden de injectiespuiten en naalden vaak genoeg vervangen? Hoe wordt er omgegaan met de dieren, hoe hygiënisch wordt er gewerkt? Hebben de biggen voldoende afweer, hoe is de biestvoorziening?

De vinger is nog niet op de zere plek gelegd, maar de kans is groot dat er succes geboekt wordt wanneer zowel de fokker als mester de puntjes op de i zetten.

De dierenarts kan hierin een belangrijke rol spelen. Dan heeft de vleesvarkenshouder straks weer de gezonde en luxe varkens in zijn stal waar hij steeds tevreden over was, en daar doen we het voor!

28 mei 2020/Tineke van de Veerdonk/BOERDERIJ

Heeft u vragen over dit artikel? Tineke of een van de andere varkensartsen staan u graag te woord. U kunt ons bereiken via info@DeVarkenspraktijk.nl of per telefoon:
Mill: +31 (0)485 24 00 00
Oss: +31 (0)412 67 60 60
Someren: +31 (0)493 44 10 44