RBD monitoring varkensbedrijven
Vanuit diverse achtergronden moet er op de varkensbedrijven iedere maand of ieder trimester (4 maanden) een RBD monitoring plaatsvinden. De trimesters zijn vaste periodes (1/1 tot 30/4; 1/5 tot 31/8; 1/9 tot 31/12). Afhankelijk van de status van het bedrijf moeten een aantal onderzoeken plaatsvinden. De meeste bedrijven vallen in de volgende categorieën:
A bedrijf: iedere maand 12x Auj en 12x KVP, ieder trimester 3x SVD en 12x Salmonella.
B bedrijf: ieder trimester 3x Auj en 3x SVD, indien er vleesvarkens aanwezig zijn ook 12x Salmonella.
C bedrijf: iedere maand 12x Auj en 12x KVP, ieder trimester 3x SVD en 12x Salmonella.
D bedrijf: ieder trimester 3x Auj, 3x SVD en 12x Salmonella.
E bedrijf: ieder trimester 3x Auj en 3x SVD.
F bedrijf: ieder trimester 3x Auj en 3x SVD.
Er zijn nog meer protocollen, maar dat voert hier te ver en daarvoor kun je o.a. bij je dierenarts terecht (Auj=Aujeszky, KVP=Klassieke Varkenspest en SVD=blaasjesziekte).
Deze bemonstering kan in de stal of aan de slachtlijn uitgevoerd worden. Regelmatig worden we geconfronteerd met bedrijven waar geen of te weinig monsters ingestuurd/onderzocht zijn. Zeker voor de Aujeszky heeft dat directe gevolgen. De eerste keer een waarschuwing onder dwangsom, de tweede keer €500,- boete en daarna loopt de boete snel op naar meer dan €1000,-. De inzend termijn is zeer strak bepaald op de trimesters. In geval van enkele dagen te laat (of te vroeg) bemonsteren van de varkens, is de inzending niet geldig voor de betreffende periode.
Waardoor gaat het regelmatig mis:
- Aangemeld bloedafname/onderzoek wordt niet uitgevoerd (voornamelijk bij slachtzeugen)
- Aantal ingezonden monsters is te klein (vaak bij kleinere vleesvarkensstallen of all-in/all-out stallen)
- Voergeldstallen die wisselen van huurder (geschiedenis onduidelijk, eerdere bemonsteringen, leegstandverklaring)
- Bemonstering aan de slachtlijn is wel aangemeld bij de slachterij, maar niet bij de GD (dan worden de ingezonden monsters niet onderzocht)
- In de hectiek van alle dag wordt vergeten bemonstering aan te melden
- Bedrijven die (tijdelijk) leeg liggen (zo vlug er enkele dagen varkens in een periode aanwezig zijn, moet er bemonsterd worden)
Hoe kun je voorkomen dat er geen/te weinig monsters ingestuurd worden:
- Voer de bemonstering vroeg in het trimester uit. Dan is er nog tijd om te controleren en eventueel nieuwe actie te ondernemen.
- Bemonster of in de stal of aan de slachtlijn. Combineren van de twee mogelijkheden vergroot de kans op fouten.
- Door Verin en DGB wordt een maand voor het verlopen van het trimester een waarschuwing gegeven dat er nog geen/te weinig uitslagen binnen zijn. Let daar op en onderneem actie.
- Check in geval van twijfel zelf op de site van Verin/DGB of er al aan de verplichting is voldaan.
Wij willen, als dierenarts, graag helpen problemen te voorkomen. Een van de problemen daarbij is dat wij de uitslagen van de slachtlijnbemonstering niet krijgen (wel als we zelf insturen). Daarnaast kunnen wij op de site van Verin/DGB niet zien of er aan de verplichting ten aanzien van Aujeszky voldaan is (Salmonella kunnen we wel bekijken). Wij zullen ook proberen je te herinneren aan de bemonstering, maar blijf zelf ook alert. Uiteindelijk ligt de verantwoordelijkheid (en dus ook de gevolgen) bij de veehouder.
Voor vragen hierover kunnen jullie bij het POV, Verin en het DGB terecht, maar je dierenarts kan de meeste vragen ook beantwoorden.
De Varkenspraktijk nieuwsbrief/september 2017/ varkensarts Jan-Paul